هوا رو به تاریکی بود. ابر شوم دود، هرلحظه غلیظ تر می شد. محیط بان هراسان و بیتاب ، نومیدانه به آسمان نگاه کرد. بیشتر از بیست و چهار ساعت گذشته بود و خبری از بالگردهای آب پاش نبود تا آبی بردل آتشین جنگلهای خائیز بپاشد.”وحشتناک است” این تک جمله ای بود که محیط بان مدام تکرار میکرد. تا همین چند روز پیش چه دلخوش وشاداب بود این جنگل .قرار بود بارندگی بهار امسال ، نوید بخش تابستانی پربار باشد. تا آب ، فراوان و مراتع سرسبز بمانند. زاگرس مظلوم تنها یک قدم از اردیبهشت فاصله گرفته بود که حالا باید به تماشای رقص آتش در خائیز بنشیند.این دود اختلاف تعدادی از دامداران منطقه بود که به چشم درخت های کهنسال بلوط میرفت .که آتش به جان زندگی کل ها و بزها، پلنگها، کبک، کفتار، گرگ و شغالها و مارها زده بود. خیلی زود تودههای آتش در دره بالا آمدند و خود را از دو کیلومتر پایین تر به منطقه حفاظت شده خاییز رساندند .علف های خشک و بلند و باد، آتش را از درختی به درخت دیگر به سمت دهدشت بردند و دوباره به سمت علمدار و بهبهان برگشتند.شعلههای آتش آن قدر زیاد بود که هیچ کاری از دو محیطبان و سه جنگلبان منطقه برنیامد مگر میشود بلوط را با دست خاموش کرد؟شب فرارسیده بود ولی آسمان غرب با درخشش شومی روشن بود درخت هایی که آتش می گرفتند و یکپارچه شعله ور میشدند. زبانه های عظیمی که ده ها متر در میان دود می جهید و به خود می پیچید و سایه متحرک مردها که در پرتو آتش به این سو و آن سو می دویدند و همچون مردمان نخستین، با شاخ و برگ بر سر آتش می کوبیدند. نه آتشکوب، نه دمنده، هیچ، هیچ. توی این راه صعب العبور با گرمای جهنمی و کشنده بچه ها تا صبح توی سر آتش کوبیده بودند. زانوی یکی شان پیچ خورده بود. محیطبان دیگری از ارتفاع دوازده متری سقوط کرده و معجزه وار روی درختان افتاده بود.آن یکی از صخره پرت شده بود که شکرخدا جدی نبود.باد همچنان زوزه میکشید و بوی سوختگی را در همه جا پخش میکرد. اشک و عرق بر صورت دوده اندود محیط بان، ردی انداخته بود. لباس هایش گله به گله پاره و بدنش زخمی بود. با چشمانی نمناک به زمین های سوخته نگاه کرد. اینجا وآن جا ، به جای علف ، بسته های سیاهی میدید که سنجابی بود طعمه حریق شده یا پشته بزرگ تری که بزی بود از گله جامانده. گله ای که از ترس آتش به کوه زده بود و احتمالا آن بالا طعمه شکارچیان طمع کار شده بود. جنگلهای بلوط و بنه پیش چشمش میسوخت. از دل درمانده اش مرثیه ها بیرون می ریختند. مرثیه ای برای جنگل ، برای بدن جزغاله شده یک جوجه تیغی ، برای درخت بلوط کهنسال…زاگرس سوخت. ایران کباب شد.ما هیچ، ما نگاه!کیست که دلش به حال زاگرس، خامی و خائیز بسوزد؟برای زاگرسی که دیگر میراثی جز خاکستر ندارد.
معصومه ابوالحسنی